Preek Hemelvaartsdag, B
Eerste lezing: Handelingen 1, 1-11
Evangelie: Marcus 16, 15-20
Een stukje liturgische geschiedenis. De traditie om Hemelvaart te vieren dateert uit de vierde eeuw. Dan begint men de 40ste dag van Pasen te gedenken. Hemelvaartsdag wordt een speciaal accent in de vreugdevolle paastijd: niet de 40ste dag na Pasen, maar de 40ste dag van Pasen. In de 5de eeuw is het feest ingeburgerd in de christelijke gemeenschap.
Onze viering vandaag begint, in de eerste lezing, met het Lukasverhaal uit het boek Handelingen. Van Lukas komt het Bijbelse veelzeggende getal 40. Aan het begin van zijn tweede boek heeft Lukas het hemelvaartverhaal nodig als afsluiting van een tijdperk. Zijn eerste boek ging over Jezus. Wat Hij gezegd en gedaan heeft. Zijn leven onder ons, zijn passie en verrijzenis. Zijn tweede boek Handelingen schrijft Lukas over de tijd na Jezus, de tijd van de Geest en de Kerk, de tijd van ons. Heb vertrouwen, zegt Lukas: de Heer zal voor altijd bij ons blijven, niet zoals toen, wel op een nieuwe manier. In Zijn Geest. En wij zullen steeds meer getuigen worden, tot aan de uiteinden van de aarde. Ons paasgeloof zet ons aan om te gaan doen. De velden staan wit van de oogst.
Dat klinkt ook bij Marcus. De latere toevoeging aan zijn evangelieverhaal beschrijft enkele van Jezus’ verschijningen na zijn verrijzenis en zijn opdracht tot verkondiging. Aansluitend staat er één zin over hemelvaart: ‘Nadat de Heer Jezus aldus tot hen gesproken had, werd hij ten hemel opgenomen en zit Hij aan de rechterhand van God’. En in één adem voegt de auteur er aan toe: ‘Maar zij trokken uit om overal te prediken en de Heer werkte met hen mee en schonk kracht aan hun woord’. Hij daar en wij hier, maar nooit zonder Hem.
Marcus 16, 15-20
Dat is als een afsluitende gedachte die een duidelijk accent van ons paasgeloof lijkt. Wij zijn op weg, en onderweg verbonden met de levende Heer. De lezingen lezend, leeft Jezus in een nieuwe werkelijkheid. Dat betekent voor ons de voltooiing van alles. En het is voor ons ook de basis van de getuigende gemeenschap van gelovige mensen. Want van Hem komen alle gaven in de Kerk, nodig voor onze verkondiging in deze wereld.
Zo staan er vandaag in ons midden twee geloofsgetuigen: Lukas en Marcus. En alle twee proberen ze ons te bemoedigen en te inspireren. Ieder op zijn eigen manier. Ze zeggen: Weet wat wij echt geloven; Hij is verrezen op de derde dag volgens de schriften. Hij is opgevaren ten hemel: Hij zit aan de rechterhand van de Vader.
Om te besluiten. Beeldspraak misschien, symbooltaal. Als een droom, een visioen. Maar het gaat wel over een werkelijkheid, onvoorstelbaar, onzegbaar. Twee leerlingen van Jezus bemoedigen ons hier: ga op weg in vertrouwen dat je altijd verbonden bent met Jezus, die leeft. Zo brengt het feest van hemelvaart ons terug naar onze eigen werkelijkheid van pelgrims, van samen onderweg.
Amen
Door: Benjamin West (1738-1820)
Datum: 1801
Techniek: Olieverf op canvas
Afmetingen: 125,5 x 86,5 cm
Te bewonderen in het Denver Art Museum
Dit werk vertegenwoordigt Christus 'hemelvaart naar de hemel op een wolk, met vol ontzag kijkende figuren onder hem die in verbazing naar de scene gadeslaan. Het was een niet afgemaakt olieverfschets voor een schilderij dat nooit werd voltooid. Het schilderij maakte deel uit van een belangrijke opdracht die West ontvangen had van George III in 1779 voor het opknappen van de koninklijke kapel in Windsor Castle. West werkte, meer dan twintig jaar, aan het project, van een reeks Oude en Nieuwe Testament onderwerpen. Het invullen van achttien schilderijen, negen olie schetsen, en een aantal tekeningen.
Omdat de olieschetsen niet het uiteindelijke werk zijn, worden ze vaak gekenmerkt door een lossere, meer expressieve verfbehandeling.
Jezus’ laatste opdracht en hemelvaart
Mijn eerste boek, Teofilus, ging over alles wat Jezus heeft gedaan en geleerd, vanaf het begin tot de dag waarop Hij in de hemel werd opgenomen, nadat Hij aan de apostelen die Hij had uitgekozen, door de heilige Geest zijn opdracht had gegeven. Aan hen heeft Hij veertig dagen lang herhaaldelijk bewezen dat Hij na zijn lijden weer in leven was. Hij vertoonde zich aan hen en sprak over het koninkrijk van God. Toen Hij bij hen was, drukte Hij hun op het hart: ‘Ga niet uit Jeruzalem weg, maar blijf wachten op de belofte van de Vader die jullie van Mij hebben gehoord; immers, Johannes doopte met water, maar jullie zullen gedoopt worden in heilige Geest, binnen enkele dagen.’ Degenen die daar samengekomen waren, stelden Hem toen de vraag: ‘Heer, herstelt U in deze tijd het koninkrijk voor Israël?’ Maar Hij zei tegen hen: ‘Het komt jullie niet toe de tijden of momenten te kennen die de Vader in zijn volmacht heeft vastgesteld; maar wanneer de heilige Geest over jullie komt, zullen jullie kracht ontvangen en mijn getuigen zijn in Jeruzalem, in heel Judea en Samaria, en tot het uiteinde van de aarde.’ Na deze woorden werd Hij voor hun ogen omhoog geheven en een wolk onttrok Hem aan het gezicht. Terwijl Hij zo heenging en zij nog naar de hemel stonden te turen, stonden er opeens twee mannen naast hen in witte kleren, die zeiden: ‘Galileeërs, wat staan jullie daar toch naar de hemel te kijken? Deze Jezus, die van jullie is weggenomen en in de hemel is opgenomen, zal op dezelfde manier terugkomen als jullie Hem naar de hemel hebben zien gaan.’
Verschijningen van Jezus
In die tijd sprak Jezus tot hun: ‘Trek heel de wereld door om aan elk schepsel de goede boodschap te verkondigen. Wie tot geloof komt en gedoopt wordt, zal gered worden, maar wie niet tot geloof komt, zal veroordeeld worden. De volgende tekenen zullen hen die tot geloof gekomen zijn, begeleiden: in mijn naam zullen ze demonen uitdrijven, nieuwe talen zullen ze spreken, met hun handen zullen ze slangen opnemen, en als ze dodelijk gif drinken, zal dat hun niet deren. Zieken zullen ze de handen opleggen en zij zullen gezond worden.’ Nadat de Heer Jezus hun dit gezegd had, werd Hij in de hemel opgenomen en nam Hij plaats aan de rechterhand van God. Zij trokken eropuit om overal de boodschap uit te dragen, terwijl de Heer meewerkte en het woord kracht bijzette door de begeleidende tekenen.
Alpha-cursus september
De 2de Digidulfke uitgave september 2024 is uit
Veranderingen in het team van pastores
Eervolle penning voor Theamarie Geilleit en Jeanne van Hal
75 Jaar H. Antoniuskerk én 60 jaar Lidwinakoor