Preek 23ste zondag van het jaar, B
Eerste lezing: Jesaja 35, 4-7a
Tweede lezing: Jakobus 2, 1-5
Evangelie: Marcus 7, 31-37
Zoals zo vaak, sluit ook dit evangelie direct aan bij de huidige wereld waarin we wonen. Een doofstomme man wordt naar Jezus gebracht en men vraagt Jezus, of Hij die man de hand wil opleggen. De man wordt dus gebracht, hij is niet zelf gekomen. Laten we er eens vanuit gaan dat hij misschien geen nood aan hulp heeft? Dat hij met gerust gelaten wil worden? Wat het ook is, het sluit sterk aan bij de tendens van onze tijd.
Want wellicht zijn er nooit zoveel mensen geweest die alleen willen zijn. Mensen die eigenlijk doofstom zijn voor wat er zich in hun omgeving en in de wereld afspeelt. Mensen die helemaal in zichzelf gekeerd zijn en het hen koud laat wat een ander overkomt. Mensen die als een tol om zichzelf draaien. Wiens enig contact met de werkelijkheid vaak niets meer is dan hun luxe, of hun overdaad.
Misschien is die doofstomme ook zo’n mens en richt Jezus daarom zijn ogen ten hemel en zucht Hij diep. Misschien denkt Hij: ‘Ik ben moe, dus: ‘Vader, help mij, want zonder uw hulp breng Ik er niets van terecht. Gij hebt Mij immers niet naar de wereld gezonden om wonderen te verrichten, maar om uw boodschap van liefde en vrede te verkondigen.’
En, om dat alles, zegt Hij slechts één woord om de doofstomme tot bezinning te brengen: ‘Effeta’!, ‘Ga open’! Luister naar je medemensen, en luister zeker naar de boodschap van liefde en vrede van mijn Vader. Want alleen als je daar naar luistert, kan je er ook naar leven. In dat echte leven is er gelijkheid en aandacht voor ieder mens, zou houdt de apostel Jacobus de lezers van zijn brief voor.
Marcus 7, 31-37
Tegelijk verbiedt Jezus de man in zijn omgeving rond te bazuinen wat er gebeurd is. Wellicht vragen we ons af waarom Jezus dat doet. Misschien omdat Hij op die manier wil bereiken dat de man op een normale manier verder kan leven in de maatschappij. Om niet gezien te worden als een bezienswaardigheid, omdat hij door Jezus is genezen.
Evenzeer wil Jezus vermijden dat Hijzelf middelpunt wordt van alle aandacht. Dat mensen Hem alleen opzoeken omdat ze gratis genezen kunnen worden. De genezing staat in het teken van de verkondiging van het Rijk Gods en nodigt uit om te kijken en te luisteren naar een diepere laag in de Boodschap van Jezus. De diepere laag is de uitnodiging aanvaarden om na te denken hoe wijzelf dat Rijk van God gestalte kunnen geven.
Dat spreekverbod geldt misschien ook voor ons. ‘Minder praten, meer doen en zijn.’, zegt Jezus vandaag ook tegen ons. Ons geloof kan dus meer zijn dan onze geloofsbelijdenis uitspreken, we zouden er ook naar kunnen leven. We weten dat dit niet altijd gemakkelijk is. Niemand van ons is perfect en zeker niet heilig in woorden en daden.
Want ook al zijn we niet doofstom, we kennen de pijnen en tegenslagen van het leven. Het zou troostend en sterkend zijn als we ons in alle omstandigheden aan de mooie woorden in de eerste lezing zouden optrekken. ‘God komt om u te redden’, hoorden we daar. ‘Dan gaan de ogen van de blinden weer open en worden de oren van de dove geopend. De lamme zal springen als een hert en jubelen zal de tong van de stomme.’
Vandaag zegt Jezus ook tegen ons: ‘Ga open’!
Ga open voor je naaste, ga open voor de zorgen in onze samenleving, ga open voor de zorgen ver van ons bed. Laten we dus open gaan, zodat ons leven kan opbloeien zoals God het bij zijn schepping heeft gewild.
Amen
Schilder: Bartholomeus Breenbergh ( 1598 - 1657 )
Datum: 1635
Techniek: Olieverf op paneel (90 x 122 cm)
Te bewonderen in: Louvre, Paris
Aangetrokken door de bovennatuurlijke scene, heeft een groep mensen zich verzameld voor de oude ruïnes. Jezus is van een van zijn wonderen aan het uitvoeren, de genezing van de doofstomme man. Bartholomeus Breenbergh toont de scene op het moment van het wonder.
De collectie van de gebouwen is een enigszins aangepaste versie van de ruïnes van de Villa van Maecenas in Tivoli, terwijl de details van de verzonken gewelf gezien onder de grootste poort wordt verondersteld te zijn geïnspireerd door de basiliek van Constantijn , één van de belangrijkste monumenten in het Forum Romanum.
Hoewel het belangrijkste deel van het schilderij klein is en omgeven door de groep mensen en de bedelaar op de voorgrond, wordt de blik van de toeschouwer door het samenspel van licht geleidt. De afwisseling van lichte en donkere gebieden. Geeft dat de doof stomme man door de schilder letterlijk in de schijnwerpers wordt gezet. Het lichte gat in de stormachtige hemel, die deze verschillende effecten van licht verklaart, wordt weergegeven met een grote gevoeligheid voor de sfeer.
Verlost uit de ballingschap
Spreek tot allen die de moed verloren hebben: ‘Houd moed, wees niet bang, hier is uw God, Hij brengt de wraak mee, de goddelijke vergelding, Hij komt u redden.’ Dan worden de ogen van de blinden geopend en de oren van de doven geopend. Dan danst de kreupele als een hert en juicht de tong van de stomme. En water welt op in de woestijn, rivieren in het dorre land. Het verschroeide land wordt een meer, de dorstige grond een waterrijke fontein.
Respect voor de armen
Broeders en zusters, u kunt niet het geloof hebben in Jezus Christus, de Heer der heerlijkheid, en u toch partijdig gedragen! Ik bedoel dit: veronderstel, er stapt in uw bijeenkomst een man binnen met een gouden ring en in schitterende kleding, en tegelijkertijd komt er een arme binnen in schamele kleren; als u nu opziet tegen de man met de schitterende kleding en zegt: ‘Gaat u hier zitten, dit is een goede plaats’, terwijl u tegen de arme zegt: ‘Blijf jij daar maar staan’, of: ‘Ga hier op de grond zitten, bij mijn voetbank’, doet u dan niet aan discriminatie en wordt u dan geen rechters met verkeerde gedachten? Luister, geliefde broeders en zusters: heeft God degenen die in de ogen van de wereld arm zijn, niet uitgekozen om rijk te zijn in het geloof en om erfgenamen te zijn van het koninkrijk dat Hij beloofd heeft aan wie Hem liefhebben?
Genezing van een doofstomme
Jezus vertrok weer uit het gebied van Tyrus en ging via Sidon naar het meer van Galilea, midden in de Dekapolis. Ze brachten Hem iemand die doof was en moeilijk sprak, en ze drongen er bij Hem op aan, hem de hand op te leggen. Hij nam hem uit de menigte apart, stak zijn vingers in zijn oren en spuwde en raakte zijn tong aan, en Hij keek op naar de hemel, zuchtte, en zei tegen hem: ‘Effata’, wat betekent: Ga open. Meteen gingen zijn oren open, zijn tongriem ging los, en hij sprak normaal. Hij gebood hun om het aan niemand te zeggen. Maar hoe meer Hij dat deed, des te meer gingen ze het rondvertellen. En ze werden steeds geestdriftiger en zeiden: ‘Geweldig wat Hij allemaal gedaan heeft. Doven laat Hij horen en stommen laat Hij spreken.’
Diakenwijding van Berend van de Berg
De Digidulfke uitgave november 2024 is uit
Veranderingen in het team van pastores
BUSREIS BEDEVAART KEVELAER 22 AUGUSTUS 2024
Eervolle penning voor Theamarie Geilleit en Jeanne van Hal