Preek van de week

Preek van de week voor de zevende zondag door het jaar op 22 en 23 februari 2020

'Heb je vijanden lief en bid voor wie je vervolgen,'zei Jezus,
'dan worden jullie kinderen van je Vader in de hemel.
Probeer onverdeeld goed te zijn, zoals Hij onverdeeld goed is.'
( naar Matteüs 5,44-45.48)

overweging bij dit zondags evangelie

Heb je vijanden lief!?

( verzoeningsmonument, katholiek / protestant in Londonderry N. Ierland)

Deze keer nog een gedeelte uit de Bergrede, Matteüs geeft weer een beknopte samenvatting van Jezus' inzichten.
'Bied geen weerstand aan het onrecht, als iemand je op je rechterwang slaat, keer hem dan ook je linkerwang toe.
Neemt iemand je onderkleed af, geef hem dan ook je bovenkleed, ga twee mijl mee met iemand die eist dat je hem één mijl
vergezelt. Bemin je vijand en bid voor hen die je vervolgen.' Dat zijn eisen van Jezus aan zijn apostelen, dus ook aan ons!
Moeten we ons dan echt laten slaan en bestelen als we goede mensen willen zijn? Moeten we echt houden van wie ons kwaad
en pijn doet? Moeten we alles doen en geven wat anderen van ons vragen en eisen? We zullen het daar zeker moeilijk mee hebben,
en dat we ons afvragen of het wel mogelijk is om die eisen van Jezus na te volgen, het lijkt wel absurd, wie doet zoiets?
Wat Jezus dus vraagt lijkt echt onmogelijk, of moeten we het toch niet allemaal zo letterlijk nemen? Om te beginnen hebben we
hier natuurlijk weer te maken met bijbelse taal en beeldspraak, en met de toen geldende joodse wetten en gebruiken,
rond het toen geldende 'oog om oog en tand om tand' vergelding, waar Jezus verandering in wilde aanbrengen.
Maar als ik me eens af zou vragen hoe het zou klinken als Jezus het tegenovergestelde zou zeggen van wat Hij nu zegt.
Dan zou ik horen:'Neem het niet als iemand je onrecht aandoet, slaat iemand je op je wang, sla dan keihard terug, en als iemand
je berooft, beroof hem dan van meer dan hij van jou gestolen heeft, en haat je vijand, niet een beetje, maar door en door.'
Zo klinkt het tegenovergestelde, en de vraag is hoe de wereld er uit zou zien als alle mensen zo zouden leven.
Gelukkig is dat niet het geval, want we leven toch al in een wereld die op veel plaatsen herleid is tot een kringloop van geweld,
van wraak en haat, van kwaad tot erger kijk maar naar de situatie in het midden oosten, delen van Afrika, N-Korea enz,
en zo zijn er nog tal van landen en groeperingen waar wreedheid, haat en geweld volgens de 'oog om oog en tand om tand'
regel aan de orde van de dag is, en waar moord en doodslag het alledaagse leven geworden is, maar dat is eigenlijk al in heel
onze menselijke geschiedenis, helaas! Dat gebeurt er dus wanneer er wordt ingegaan tegen de woorden van Jezus, want zijn
woorden zijn er geen van wraak en geweld, maar van aanvaarding, begrip en vergeving. Jezus wilde beslist geen omgekeerde
rechtsorde invoeren, waarin het kwaad beloont werd, Hij wil een mentaliteitsverandering: je moet niet direct terugslaan, en
een belediging kunnen inslikken, want anders ontstaat er inderdaad weer een kettingreactie van slaan en terugslaan, van schelden
en terugschelden, van geweld tegen geweld. Het is allemaal mooi gezegd, geen weerstand bieden aan onrecht, maar wie dit in de
praktijk wil brengen zal letterlijk en figuurlijk vlug in zijn hemd staan. Onze wereld draait toch wel op een heel andere manier
in onze samenleving en vooral ook de mentaliteit in de internationale politiek, denk bijv. maar aan de kernbewapening, daar is de
stelregel 'oog om oog en tand om tand' nog springlevend!
In de Bergrede klinkt de oproep om die gedragscode te dóórbreken: begin maar te geven, zonder angst zelf te kort te komen,
laat de neiging los om jezelf waar te maken door met gelijke munt te betalen. Als je kwaad met goed weet te vergelden, dan schep je
iets nieuws, dan doorbreek je de scheidingsmuren van de angst, die mensen tegen elkaar opstelt met gebalde vuisten. Je moet iets zichtbaar maken van de Vader in de hemel, die immers zijn zon laat opgaan over slechte en goede en het laat regenen over rechtvaardige en onrechtvaardige, de liefde zal steeds vindingrijk genoeg zijn om telkens weer wegen en middelen te vinden om de spiraal van kwaad te doorbreken.
Genoeg is genoeg, gedaan met geweld, laat ik het eens op een andere manier proberen, een verbetering in mijn eigen hart, in mijn eigen gedrag, in mijn houding tegenover anderen, een beetje meer vergevensgezindheid van mijn kant maakt mijn omgeving warmer.
Iemand heeft ooit beweert: 'God heeft mij armen gegeven die precies lang genoeg zijn om elkaar te omarmen, het is alsof God daarmee wil zeggen: zo heb Ik jullie gemaakt, omdat Ik zelf liefde ben'...
De woorden van Jezus uit dit verhaal hoef je dan ook niet letterlijk op te vatten, die woorden zijn
blikopeners, om mij te doen inzien, hoe goed het zou kunnen zijn, als ik ook een beetje barmhartig probeer te zijn, zoals de Vader in de hemel barmhartig is, zo is wat Jezus beweert niet onhaalbaar, maar ieder van ons
zal toch moeten toegeven dat onze wereld nog verre van ideaal is, maar... dat Jezus' ideaal wel degelijk haalbaar is, als we ieder persoonlijk op zijn of haar eigenwijze antwoord geven door goede dingen te doen.
( preken.be + embe)
*********************************************************************************************************************************

overweging

Wat is eigenlijk leven? Doorgaan met de dingen die je gewend bent om te doen?
Tot vervelens toe? Of is het elke ochtend het besef hebben opnieuw geboren te worden?
En dat besef dan doorgeven? Dan is leven doorgeven en behoeden, iets wat een mens op elk moment kan doen.
Dan is leven elke ochtend een vraag krijgen, zoals Maria overkwam, en daarop van harte 'ja' zeggen,
je bereid verklaren om het leven weer aan te gaan wat het die dag ook moge bieden.
God, Eeuwige, Schepper van het leven geef mij de kracht, het lef om het leven dat ik van U
en mijn ouders heb gekregen elke dag als een geschenk door te geven.