Kies uw kerk

Preek van de week

2016-12-04. Er is veel mogelijk

        2de zondag van de advent, A

Eerste lezing: Jesaja 11, 1-10

Evangelie: Mattheus 3, 1-12

In de advent bereiden we ons voor op de komst van de Heer met Kerstmis. We doen dat thuis, maar ook hier in de kerk. We zien bij de kerststal hoe de ster richting wijst aan wijze mensen. Het geeft de richting aan omdat de weg naar de stal geen rechte weg is. En dan gaat het ook om onze weg. Misschien zullen we moeten omkeren, andere wegen moeten gaan. Bekeren heet dat in geloofstaal.

In de eerste lezing komt Jesaja aan het woord. Hij schildert ons een paradijselijke situatie: de wolf en het lam wonen samen, de panter vlijt zich neer naast het bokje enz. Het gaat om de droomwereld, waarin recht en gerechtigheid de gehele aarde vervullen. Het gaat hier om teksten die tot de hoogtepunten van de wereldliteratuur behoren. Schitterende beelden vol hoop en verwachting.
Maar het is tegelijk ook een wereld die haaks staat op wat wij zelf van dag tot dag om ons heen zien. Want dat is een wereld waarin mensen elkaar naar het leven staan, waarin macht en willekeur het nieuws bepalen.

Maar misschien is het ook wel de bedoeling van deze tekst om ons zo te confronteren met de wereld waar wij verantwoordelijk voor zijn. De beelden die Jesaja ons voorhoudt slagen er in zout in de wonde te smeren. Hij probeert ons de ogen te openen. De ellende in onze wereld is helemaal niet nodig en het is verkeerd om ons neer te leggen bij alles wat er gebeurt. Jesaja droomt van de mens op wie de Geest des Heren rust. Hij droomt van de mens die gerechtigheid met zich meedraagt en die zich inzet voor zo’n paradijselijke wereld.

Dat brengt ons bij de tweede profeet Johannes de Doper. Johannes de Doper gebruikt heel andere taal dan Jesaja. Hij heeft het over adderengebroed en over de bijl die aan de wortel van de boom ligt.

Mattheus 3, 1-12

Mattheus 3, 1-12

Johannes de Doper zegt ons vandaag op zijn beurt in zeer klare en duidelijke taal dat wij verantwoordelijk zijn voor deze wereld. En als we willen dat er iets verandert dan zullen we ons moeten bekeren. Een andere mogelijkheid is er niet. Zijn toon is fel, omdat hij weet hoe moeilijk mensen in beweging komen en het oude achter zich laten. Hij weet hoe weinig wij Gods Geest een kans geven. Wij zeggen wel ons voor te bereiden op de komst van de Heer met kerstmis, maar feitelijk laten we liever alles zoals het is. Johannes is daarom fel.

Wanneer wij ons in deze advent voorbereiden op de komst van het Kerstkind, of misschien is het beter om te zeggen: wanneer wij ons voorbereiden op een wereld waarin zo’n kind welkom is, op een wereld waarin zo’n kind leven kan, dan kunnen deze twee profeten ons de weg wijzen. En zij zijn heel duidelijk. Er is veel mogelijk, maar als wij werkelijk een andere wereld willen dan zullen we ons wel moeten bekeren. Dat is de enige weg die ons brengt bij dat kind in de stal.

 

Amen.

Afbeelding: Johannes de Doper doopt het Volk

        Door: Nicolas Poussin (1594 - 1665)

Datum: ca. 1635

Techniek: olieverf op doek

afmeting: 94 x 120 cm

Locatie Muséum Het Louvre, Parijs, Frankrijk

Jesaja 11, 1-10

        Een telg van Isaï
Een tak ontspruit aan de stronk van Isaï, een twijg ontbloeit aan zijn wortels. De geest van de Heer rust op hem, een geest van wijsheid en inzicht, een geest van beleid en sterkte, een geest van kennis en ontzag voor de Heer. Hij ademt ontzag voor de Heer. Hij spreekt geen recht naar uiterlijke schijn en hij doet geen uitspraak op grond van loze geruchten; hij geeft de geringen hun recht en de armen in het land krijgen een eerlijk vonnis. Hij kastijdt de verdrukkers met de roede van zijn mond en de slechte mensen doodt hij met de adem van zijn lippen. Gerechtigheid draagt hij als een gordel om zijn lendenen, en trouw als een gordel om zijn heupen. De wolf en het lam wonen samen, de panter vlijt zich neer naast het bokje, het kalf en de leeuw weiden samen: een kleine jongen kan ze hoeden. De koe en de berin sluiten vriendschap, hun jongen liggen bijeen. De leeuw eet stro, net als de os. De zuigeling speelt bij het hol van de adder, het kind strekt zijn hand uit naar het nest van de slang. Niemand doet nog kwaad of handelt nog verderfelijk op heel mijn heilige berg, want de kennis van de Heer vervult het hele land, zoals het water heel de bodem van de zee bedekt.

Terugkeer van de rest
Op die dag staat de wortel van Isaï als een vaandel voor de volken opgericht: de volken zoeken hem op, en zijn woonplaats zal prachtig zijn.

Evangelie: Mattheus 3, 1-12

        Verkondiging en doop door Johannes
In die dagen kwam Johannes de Doper in de woestijn van Judea verkondigen: ‘Bekeer u, want het koninkrijk der hemelen is ophanden.’ Want hij is het over wie door de profeet Jesaja is gesproken:
        Een stem roept in de woestijn:
        Bereid de weg van de Heer,
        maak zijn paden recht.
Deze Johannes had een kleed aan van kameelhaar en droeg een leren gordel om zijn middel. Zijn voedsel bestond uit sprinkhanen en wilde honing. Toen liep Jeruzalem en heel Judea en heel de streek rond de Jordaan naar hem uit. Ze lieten zich door hem dopen in de rivier de Jordaan, en beleden hun zonden. Toen hij zag dat velen uit de kringen van farizeeën en sadduceeën op zijn doop afkwamen, zei hij tegen hen: ‘Addergebroed, wie heeft u voorgespiegeld dat u de komende toorn kunt ontlopen? Breng liever vrucht voort waaruit bekering blijkt. En denk maar niet dat u van uzelf kunt zeggen: “Wij hebben Abraham als vader.”? Want ik zeg u dat God van deze stenen kinderen kan maken voor Abraham. De bijl ligt al aan de wortel van de bomen. Iedere boom die geen goede vrucht voortbrengt, wordt omgehakt en in het vuur gegooid. Ik doop u in water met het oog op bekering. Maar Hij die na mij komt, is krachtiger dan ik. Ik ben te min om Hem zijn sandalen te brengen. Hij zal u dopen in heilige Geest en vuur. De wan heeft Hij al in zijn hand, en Hij zal zijn dorsvloer opruimen; zijn graan zal Hij verzamelen in zijn schuur, maar het kaf verbranden in onblusbaar vuur.’

Archief preken