Kies uw kerk

Preek van de week

2021-12-05. Om dat kind toekomst te geven

Preek 2de zondag van de advent, C 

          Eerste lezing: Baruch 5, 1-9
          
Evangelie: Lucas 3, 1-6


We zijn weer in de advent, de tijd van uitzien naar de komst van Christus in wie God in onze geschiedenis binnentreedt. De vorige zondagen hebben we gehoord over de sterren die van de hemel vallen, zon en maan die verduisteren enz. Ze zijn een mooi beeld van de chaotische wereld waarin wij leven. De coronapandemie ontregelt ons normale leven. De vragen over het milieu, de problematiek van vluchtelingen, het werkt allemaal door in ons leven van alledag. Bovendien zijn de problemen zo groot dat we ons soms machteloos voelen. In deze wereld worden mensenkinderen anno 2021 geboren.

Op deze tweede zondag van de advent wordt ons voorgehouden. In die tijd, onder die keizer, die landvoogd enz. trad Johannes op met zijn boodschap ‘Bereidt de weg van de Heer’. Het gaat vandaag in het evangelie om een God die op elk moment van de geschiedenis in onze chaotische wereld binnentreedt als een van ons, even kwetsbaar als wie ook, evenzeer afhankelijk van de welwillendheid van anderen en niet beter beveiligd tegen de kwaadaardigheid die de wereld soms regeert. Voor hem moeten wij volgens Johannes de weg bereiden, ervoor zorgen dat hij kansen krijgt.

Johannes de doper moet daar baanbrekend werk voor doen. Hij verkondigt een blijde boodschap. God zet de geschiedenis niet naar zijn hand, maar hij treedt erbinnen, hij doet mee. En het is aan ons om de weg te bereiden zodat hij zich kan laten zien zoals God wil zijn, een bron van vrede, een bron van liefde, een medemens. Maar Hij kan geboren worden in het door oorlog verscheurde Jemen, als meisje in Afghanistan, hij kan geboren worden in onze rijke wereld van ieder voor zich met een nieuw mobieltje onder de kerstboom. Hij kan geboren worden als moslim of in een land waar God gezien wordt als iets van het verleden.

Lucas 03, 01-06

Lucas 03, 01-06

Bereidt de weg van de Heer.
We weten hoe het toen gegaan is. Toen in die tijd, toen heeft een mensenkind het geprobeerd. Maar er was geen plaats voor hem in de wereld van die dagen. De geschiedenisboeken doen er het zwijgen toe. Want er vielen geen sterren van de hemel, de zon en de maan kwamen op en gingen onder zoals altijd; alles ging gewoon zijn gang. En degenen die toen de wereld regeerden kenden alleen het recht van de sterksten. Er was toen geen plaats voor zo’n mensenkind dat opkomt voor vrede en gerechtigheid, voor iemand die liefde predikt en oog heeft voor de bedelaar langs de weg. En eigenlijk is dat ook de werkelijkheid tot in onze dagen. Toch hebben profeten steeds gedroomd van zo’n wereld met mensen waarin zelfs God zich thuis zou voelen. Die droom, dat visioen is de kern van de advent.

Bereidt de weg van de Heer.
Over enkele weken is het kerstmis. God laat opnieuw zijn stem klinken in de geschiedenis; niet om een oordeel te vellen, maar om met ons in die chaotische wereld een droom tot werkelijkheid te laten worden. Maar dan is er nog veel werk te doen in onze wereld en misschien ook wel in onze naaste omgeving om dat kind toekomst te geven overal in onze wereld waar het ook geboren wordt.


          Amen

Afbeelding: Johannes de Doper in de wildernis

Schilder: Geertgen tot Sint Jans ca. 1460 - ca. 1490
          Techniek: Olieverf op paneel
          Afmetingen: 42 ?? 28 cm
          Datum:  ca. 1490
          Te bezichtigen in: Gemäldegalerie der Staatlichen Museen, Berlijn

Ook wel bekend als De heilige Johannes mediterend. Dit is een van de markantste werken van Geertgen. De drapering van het kleed van de Doper lijkt naadloos aan te sluiten op de curves in het landschap.

Het lammetje met de stralenkrans is het Lam Gods, traditioneel attribuut van Johannes en verbeelding van Jezus. Johannes is gekleed in een habijt van kamelenhaar.

Het idyllische landschap is wellicht Geertgens uibeelding van het Jordaandal, de streek waarin Johannes optrad als profeet en bekeerlingen doopte.
Een bijzonder detail vormen de voeten van Johannes. Mogelijk gaat het slechts om een levendige weergave van iemand die diep in gedachten is, maar er is ook geopperd dat de voeten op deze manier (enigszins over elkaar gekruist) verwijzen naar de kruisiging van Jezus of het Laatste oordeel.

Baruch 5, 1-9

Bemoediging van Jeruzalem
Jeruzalem, leg uw kleed af van ellende en rouw; kleed u met Gods stralende schoonheid, voor altijd. Sla de mantel van Gods gerechtigheid om, zet de roemrijke kroon van de Eeuwige op uw hoofd. Want God wil dat uw verhevenheid overal onder de hemel schittert. Voor altijd noemt God u: Vrede-door-gerechtigheid, Heil-door-godsvrucht. Jeruzalem, kijk vanaf de berg naar het oosten en zie uw kinderen van alle kanten samenkomen op het woord van de heilige God, blij dat Hij weer aan hen denkt. Te voet gingen zij van u weg, weggesleept door de vijand maar eervol brengt God hen terug, als op een koningstroon gedragen. Hij heeft het bevel gegeven om alle bergen en heuvels met de grond gelijk te maken en de dalen te vullen, zodat het hele land vlak wordt en Israël zegevierend en veilig kan optrekken. Ook de bossen en alle geurige bomen geven Israël schaduw, op zijn bevel. Hijzelf vergezelt, barmhartig en genadig, het jubelend Israël met de glans van zijn licht.’

Lucas 3, 1-6

Optreden van Johannes
In het vijftiende regeringsjaar van keizer Tiberius, toen Pontius Pilatus gouverneur was van Judea, Herodes tetrarch van Galilea, zijn broer Filippus tetrarch van de landstreek Iturea en Trachonitis, Lysanias tetrarch van Abilene, en Annas en Kajafas hogepriester, toen kwam het woord van God tot Johannes, de zoon van Zacharias, in de woestijn. En hij ging overal in de Jordaanstreek een doop van bekering verkondigen tot vergeving van zonden, zoals geschreven staat in het boek van de woorden van de profeet Jesaja: Een stem roept in de woestijn: Bereid de weg van de Heer, maak zijn paden recht; elk dal zal worden opgevuld, elke berg en heuvel geslecht; bochtige wegen worden recht, oneffen paden vlak; en alle mensen zullen de redding zien die van God komt.

Archief preken