Preek van de week

Feest van de H. Sacrament, C

          Eerste lezing: Genesis 14, 18-20
          Evangelie: Lucas 9, 11b-17

          De Christenen van de eerste eeuwen van het christendom, onderscheidden zich niet zo duidelijk door wat zij zeiden, of geloofden, maar door wat zij deden. Christenen kwamen bij elkaar in een maaltijd - dat deden anderen ook - maar dit was een maaltijd waarbij iedereen in beginsel was uitgenodigd, slaven en meesters, mannen en vrouwen, rijken en armen, zondaars en heiligen. 

In het verhaal van de broodvermenigvuldiging verandert de woestijn in één grote picknick. Uiteindelijk gaat het niet over samen eten en drinken als zodanig, maar over samen leven. Over met elkaar in gesprek gaan, bij elkaar ter communie gaan, met elkaar delen. In de eucharistie vieren we wat ten diepste de zin en bedoeling is van het menselijke leven: met elkaar leven en delen, elkaar verrijken, elkaar recht doen.

Er is vanaf de zevende eeuw veel gepraat over de eucharistie. Vaak zo, dat je zwaar moet studeren om enigermate te begrijpen waar ze het over hadden. Maar belangrijker dan dat,  is 'doen', is het leven delen en dit vieren in dit samenzijn in onze kerk.

Er zijn in de loop van de tijd allerlei praktijken ontstaan. Men is in navolging van het ronddragen van relieken, ook de hostie, het brood, gaan ronddragen. Dat werd eerst verboden, maar later een gewoonte. Er waren tijden dat mensen uit eerbied nauwelijks ter communie gingen. Een eeuw geleden werd door paus Pius X het ter communie gaan algemener.

Om te besluiten. Wat studies ons ook mogen vertellen, wat de verschillende praktijken de eeuwen door ook geweest mogen zijn. Het belangrijkste blijft dat mensen in het gewone leven delen, communiceren, elkaar recht doen. Daartoe nodigt Jezus ons elke dag weer uit: Blijft dit doen om aan mij te denken. Want als je aan Mij denkt, doe je vanzelf wat ook Ik gedaan heb. Laten we brood blijven breken en de beker delen.

          Amen.

Afbeelding: Vermenigvuldiging van de broden en de vissen

Techniek: Olieverf op paneel
          Afmetingen: 103,5 x 111,1 cm
          Door: Lambert Lombard (ca. 1506 - 1566) Luik, België
          Te bewonderen in: Museum Rockoxhuis, Antwerpen

De hoofdpersonages van dit Bijbelse verhaal bevinden zich centraal in het beeldvlak:
Christus valt niet echt op, hij staat in het midden. Hij maakt een leraarsteken met zijn rechterhand. Twee vingers. Net als Joop de Uyl vroeger: twee dingen. Bijna niet te onderscheiden, zo menselijk is Jezus hier geschilderd. Lambert Lombard was dan ook humanist. Het ging hem om de mens. Christus zegent de broden en de vissen met aan zijn rechterkant zijn leerlingen Petrus en Andreas. Deze compositie met heel veel personages is overzichtelijk opgebouwd, in een hoog oplopend voorplan met een te hoge horizonlijn. Dat wijst erop dat Lombard de regels van het perspectief niet onder de knie had.

Genesis 14, 18-20

Abram en Melchisedek
In die dagen bood Melkisedek, de koning van Salem, Abram brood en wijn aan. Omdat hij priester was van de allerhoogste God, zegende hij hem met deze woorden:
‘Gezegend zij Abram door de allerhoogste God die de hemel en de aarde gemaakt heeft, en gezegend zij de allerhoogste God die uw vijand aan u heeft uitgeleverd!’
En Abram gaf hem van alles een tiende deel.

Lucas 9, 11b-17

Terugkeer van de twaalf. Jezus geeft vijfduizend mensen te eten
In die tijd sprak Jezus tot de menigte over het Rijk Gods en maakte gezond wie genezing nodig had. Toen de dag ten einde liep, kwamen de twaalf naar Hem toe en zeiden: ‘Stuur de mensen weg, dan kunnen ze onderdak zoeken in de dorpen en op de hoeven in de buurt en wat gaan eten; hier zijn we in een eenzame streek.’ Maar Hij zei tegen hen: ‘Jullie moeten hun te eten geven.’ Zij zeiden: ‘Wij hebben niet meer dan vijf broden en twee vissen, of we zouden voor al dat volk eten moeten gaan kopen’; want ze waren met ongeveer vijfduizend man. Daarop zei Hij tegen zijn leerlingen: ‘Laat ze gaan zitten in groepen van ongeveer vijftig.’ Dat deden ze, ze vroegen iedereen om te gaan zitten. Toen nam Jezus die vijf broden en twee vissen. Hij keek op naar de hemel, sprak de zegenbede uit en brak ze, en gaf ze aan de leerlingen om aan de mensen uit te delen. Ze hadden allen volop te eten, en wat er overschoot werd opgehaald, twaalf manden vol.