Kies uw kerk

Preek van de week

2018-12-02. Onze verantwoordelijkheid

Preek 1ste zondag van de advent, C

 

Eerste lezing: Jeremia 33, 14-16

Evangelie: Lucas 21, 25-28. 34-36

Vandaag op de eerste zondag van de advent, het begin van het nieuwe kerkelijke jaar, zou je verwachten dat de liturgie ons verwijst naar de vredige geboorte van het kind te Bethlehem. En de profeet Jeremia in de eerste lezing spreekt dan ook over een kind vol beloften. Hij ziet een nieuwe David komen, die garant staat voor gerechtigheid en vrede. Maar het lijkt het erop alsof het evangelie ons allereerst wil laten zien in wat voor wereld dat kind straks geboren wordt.
Lukas wijst op de chaos en het geweld in onze wereld, maar hij geeft tegelijkertijd aan waar onze verantwoordelijkheid ligt. De wereld waarin dat kind geboren wordt, daar zijn wij verantwoordelijk voor. Je kunt natuurlijk zeggen: wij hebben geen greep op het milieu. Je kunt natuurlijk zeggen: de armoede in onze wereld, de stromen vluchtelingen, de oorlogen, de criminaliteit, daar sta ik buiten. Ik heb genoeg aan mijn eigen leven.

Onbegrijpelijk, zegt Lukas.
Terwijl er zich zoveel afspeelt in de samenleving, terwijl duivelse krachten bezig zijn de aarde te plunderen, terwijl er zoveel mensen slachtoffer zijn van onze economische orde, psychisch in de knel zitten, vereenzamen. Hoe kun je daar aan voorbij leven? Hoe kun je daarvoor de ogen sluiten?

Vandaag aan het begin van de advent klinkt daarom de vraag: "Wat kunnen wij concreet doen om het kind van Bethlehem een fatsoenlijke woonplaats te bieden? Gewoon in onze eigen huiselijke kring, op school of op de sportvelden?
Lukas reikt ons daartoe een heel nuchter hulpmiddel aan; je moet waakzaam zijn. Je moet alert zijn op wat er om je heen gebeurt en je moet je vooral niet in slaap laten sussen. Je moet je oren en ogen wijd open zetten, zien welke krachten de samenleving richting geven, welke mensen er onderdoor gaan en naar wier verhaal voor het gemak maar niet wordt geluisterd.

Lucas 21, 25-28

Lucas 21, 25-28

Maar er is meer. We staan niet met lege handen. En dan kom ik terug op de eerste lezing van vandaag, dat hoopvolle visioen van Jeremia. Ik denk dat wij als christenen beter dan wie ook zijn toegerust om de tekenen van de tijd te verstaan, want wij hebben toetsingsmiddelen. Zo'n visioen, en de Heilige Schrift heeft er talloze, zo'n visioen is niet bedoeld om een mooie droom te zijn, een aardig verhaal. Nee, het is een soort model om onze tijd aan te toetsen, om je eigen doen en laten aan te toetsen: die vrede en gerechtigheid, die saamhorigheid en broeder- en zusterschap worden ons voorgehouden als een mogelijkheid voor de wereld van onze dagen.

En zolang dat visioen geen werkelijkheid is zullen wij er aan moeten werken; zullen wij alert moeten zijn op de slachtoffers in ons midden, alert op de kansen en mogelijkheden die we hebben.

Advent, de Heer komt, dat hopen en verwachten wij in deze advent. En er zijn genoeg tekenen die daar op wijzen. Maar als wij niets doen en de wereld overlaten aan de krachten van chaos en geweld, dan is het ijdele hoop om van de komst van dat kind met kerstmis een wonder te verwachten.

 

Amen

Jeremia 33, 14-16

        Ik vervul de belofte
De tijd komt - godsspraak van de Heer - dat Ik de belofte vervul die Ik Israël en Juda gedaan heb. In die dagen, in die tijd schenk Ik David een wettelijke afstammeling die het land rechtvaardig en eerlijk bestuurt. In die dagen wordt Juda gered en is Jeruzalem veilig. En de stad zal heten “De Heer, onze gerechtigheid”?.

Lucas 21, 25-28. 34-36

        Toespraak over de val van Jeruzalem en de komst van de Mensenzoon
Er zullen tekenen zijn aan de zon, de maan en de sterren, en op aarde zullen de volken in paniek raken, radeloos door het gebulder van de zee en de golven. De mensen zullen het besterven van schrik en spanning om wat de wereld gaat overkomen, want de hemelse machten zullen wankelen. Dan zullen ze de Mensenzoon met veel macht en heerlijkheid zien komen op een wolk. Als dat gaat gebeuren, sta dan op, recht en fier, want uw verlossing is dichtbij.’
Zorg ervoor dat u niet versuft raakt door de roes van dronkenschap en door de zorgen van het leven, en dat die dag u niet plotseling overvalt als een klapnet. Want hij zal komen over alle bewoners van heel de aarde. Blijf te allen tijde waakzaam en bid dat u de kracht zult hebben om te ontkomen aan alles wat er gaat gebeuren en rechtop te staan voor de Mensenzoon.’

Archief preken