Kies uw kerk

Preek van de week

2020-05-31. Je laten ontwortelen

1ste Pinksterdag, A

 

Eerste lezing: Handelingen der apostelen 2, 1-11

Evangelie: Johannes 20, 19-23

Het evangelie suggereert dat de wind van Pinksteren, Gods geestkracht, Gods ademtocht, vooral een vriendelijk gebeuren is. Dat is ook zo. Maar in de tekst staat ook dat het Pinkstergebeuren begint met een geluid dat klonk als dat van een hevige windvlaag. We kennen dat geluid wel, het gaat om een windvlaag die bomen ontwortelt en daken van huizen wegscheurt. Pinksteren begint met een ontworteld worden!

De groep die bijeen is, leerlingen, vrouwen met Maria en de broeders. Ze worden eerst ontworteld voordat zij naar buiten treden als een nieuwe gemeenschap, een nieuw begin. De leerlingen zonder Jezus worden leermeesters! De broeders die zo vijandig waren, sluiten zich aan. De oude posities verlaten zij. De oude gemeenschappen, familie, leerlingschap leveren zij in om tot een nieuwe gemeenschap te komen.

Het geburen van Pinksteren lijkt veel op wat wij samen de laatste weken hebben moeten doormaken door de coronacrises. Ramen en deuren waren gesloten uit angst om ziek te worden, om een ander te besmetten. Wij werden als het ware ontworteld aan ons gewone bestaan, onze familie- en vriendschapsbanden, aan ons werk.

Het Nieuwe Testament is ten dele het verhaal van een ontworteling. De volgelingen van Jezus hadden grote conflicten. Kun je je als heiden aansluiten bij deze Jezus-Joden, later Christenen genoemd? Moet je je vroegere gemeenschap helemaal opgeven? Aan welke voorwaarden moet je voldoen? Wat zijn de grenzen van deze, mijn gemeenschap?

Johannes 20, 19-23

Johannes 20, 19-23

Ook wij moeten steeds opnieuw ontworteld worden! Willen we horen bij een gemeenschap die de laatste jaren vaak niet positief in het nieuws stond? Willen wij ons inzetten voor een Blijde Boodschap waar een groot deel van Nederlanders geen brood in ziet?

Die ontworteling kan ons pijnlijk treffen. We kunnen ons persoonlijk geraakt voelen. We kunnen als persoon, als individu ontworteld worden en onze vaste bakens kwijt raken. Ik durf niet voor zeker te zeggen dat hier de geestkracht van God aan het werk is. Ik weet ook niet hoe het verder zal gaan. Maar het is mij wel duidelijk dat we weg moeten van een hokjesgeest.

Na die ontworteling, na de hevige windvlaag, waait er een andere wind. De wind van communicatie, van begrip, van elkaar verstaan, hoe verschillend je ook bent. Een nieuwe luchtstroom die mensen ertoe brengt te delen met elkaar. Het is dit dat we vandaag vieren: dat we van vreemden bekenden worden, van vijanden vrienden. De kracht vinden elkaar het verleden niet na te dragen, maar vrij en open tegenover elkaar leren te staan.

Om over na te denken. Ik hoop en verwacht dat parochiegemeenschappen zichzelf ontwortelen om te leven in de Geest van Jezus. Want de coronacrises heeft ons te meer geleerd: geen mens is een eiland! De toekomst zal misschien er voor ons heel anders en onverwacht uitzien, zoals ook de eerste christenen nergens pasten in de lappendeken van volkeren en godsdiensten in het Romeinse rijk. En! Een gemeenschap bestaat uit vele mensen met een lappendeken aan gaven. Dit is mijn wens voor u deze Pinksteren: Laat je ontwortelen aan aarde van de wereld. Laat je wortelschieten in de Geest van Jezus!

 

Amen

Afbeelding: De verschijning van Christus

Veelvuldig gevonden op Internet: Graag vernemen wij meer over dit icoon.

In afbeeldingen van het Pinksterwonder, of het nu om iconen of westerse schilderijen gaat, duikt vaak opmerkelijk genoeg Maria op. De Moedermaagd neemt doorgaans zelfs een centrale plaats in. Zij wordt afgebeeld in het midden van de twaalf apostelen; boven elk hoofd zweeft doorgaans een tongvormige vlam, soms ook een stralenbundel. Dat Maria in het begeesterde gezelschap is, is niet zo vreemd. Maria symboliseert namelijk de Kerk, die bij Pinksteren in het aanschijn treedt. Haar plaats in het geheel is overigens ook met een beroep op de Schrift te rechtvaardigen.

Op dit Franse icoon vertoont Jezus zich midden in de bovenzaal aan de apostelen en zijn moeder.

Handelingen der apostelen 2, 1-11

        Pinksteren
Toen de dag van Pinksteren aanbrak, waren zij allen op één plaats bijeen. Plotseling kwam er uit de hemel een geraas alsof er een hevige wind opstak, en het vulde heel het huis waar zij waren. Er verschenen hun vurige tongen, die zich verspreidden en zich op ieder van hen neerzetten. Zij raakten allen vol van heilige Geest en begonnen te spreken in vreemde talen, zoals de Geest hun ingaf. Nu woonden er in Jeruzalem vrome Joden, afkomstig uit ieder volk onder de hemel. Toen dat geluid opkwam, liep de menigte te hoop en raakte in verwarring, omdat iedereen hen in zijn eigen taal hoorde spreken. Ze stonden versteld en vroegen zich verwonderd af: ‘Maar dat zijn toch allemaal Galileeërs die daar spreken! Hoe is het dan mogelijk dat ieder van ons de taal van zijn geboortestreek hoort? Parten en Meden en Elamieten, en bewoners van Mesopotamië, Judea en Kappadocië, Pontus en Asia, Frygië en Pamfylië, Egypte en het Libische gebied bij Cyrene, en hier woonachtige Romeinen, Joden en proselieten, Kretenzen en Arabieren, wij horen hen in onze eigen taal spreken over de grote daden van God.’

Johannes 20, 19-23

        Verschijning aan de leerlingen
Op de avond van die eerste dag van de week waren de leerlingen bij elkaar. Hoewel de deur op slot was uit vrees voor de Joden, kwam Jezus. Ineens stond Hij in hun midden en zei: ‘Vrede!’ Na deze groet toonde Hij hun zijn handen en zijn zijde. Vreugde vervulde de leerlingen toen ze de Heer zagen. ‘Vrede’, zei Jezus nogmaals. ‘Zoals de Vader Mij gezonden heeft, zo zend Ik jullie.’ Na deze woorden ademde Hij over hen. ‘Ontvang de heilige Geest’, zei Hij. ‘Als jullie iemand zijn zonden vergeven, dan zijn ze ook vergeven; als jullie ze niet vergeven, dan blijven ze behouden.’

Archief preken