Preek As-Woensdag, C
Eerste lezing: Joël 2,12-18
Evangelie: Matteüs 6,1-6.16-18
"Als je vandaag gezond bent, kun je maar beter niet denken aan de mogelijkheid dat het morgen anders is". "Als het ons vandaag materieel voor de wind gaat, kunnen we maar beter niet denken aan de mogelijkheid om ooit tot armoede te vervallen". "Als je vandaag leeft, zet dan de gedachte van je af dat er een keer een eind aan komt". En toch bekruipen ons die gedachten af en toe, want al is het meestal ver weg, we zien het wel gebeuren. Op Aswoensdag verzamelen we alle moed om er toch eens even aan te denken.
Met het verbranden van de palm wordt de gang van het leven aangeduid: Er blijft ten slotte alleen wat as, wat stof van over. Zo gaat het met alle leven, ook ons leven. "Bedenk dat er alleen stof van over blijft".
Het klinkt als een bedreiging, maar voor ons, hier verzameld aan het begin van de Veertigdagentijd is het allerminst een bedreiging. Je kunt er maar beter wel aan denken, want in veertig dagen tijd kunnen we de gang van vrees naar vreugde maken, van dood naar leven. We mogen ons eigen leven spiegelen aan dat van Jezus van Nazareth, dat werkelijk zo verlopen is.
God trok onzichtbaar mee, maar wachtte Hem op aan de einder. Daar kun je maar beter wel aan denken.
Toch zullen we ook morgen weer overvallen worden door heel veel dat onze gedachten wegtrekt van onszelf en van de gang van het leven. We kunnen erin weer zelf en Godvergeten raken.
Dan zijn er nog 39 dagen die zachtjes vragen om rust en stilte, opdat we bij onszelf thuis kunnen komen en gelovig vertrouwen uit ons diepste zelf omhoog kunnen halen.
Er zijn tijden geweest dat alleen de zorg voor het dagelijkse eten en drinken al groot genoeg was om elke gedachte over dood en leven te verhinderen. "Eet en drink dan wat minder", was de goede raad. Dat werd gedaan en heette "vasten".
Wij hebben zo veel meer dat onze ommekeer belet. "Breek er in deze veertigdagentijd toch maar door heen", zegt deze Aswoensdag. "Want stof ben je en tot stof keer je terug”?, maar er wacht aan de einder evenzeer ons eigen bericht van leven: Pasen.
Amen
Gevonden op: www.beeldmeditaties.nl
Een gravure uit de 17e eeuw. Het is de kerkvader Sint Hiëronymus. Na enige tijd in Rome te hebben doorgebracht als secretaris van de toenmalige paus, trok hij zich terug in de woestijn rond Bethlehem in Palestina. Daar leidde hij het leven van een kluizenaar. Naast vasten en gebed legde hij zich toe op de studie van de Bijbel. Daarop wijst het boek dat we op de afbeelding achter hem zien liggen.
Als kluizenaar bracht hij in praktijk wat we vandaag Jezus horen zeggen. Zo had Jezus het zelf gedaan aan het begin van zijn openbaar leven. Hij had zich teruggetrokken in de woestijn en was het gevecht aangegaan tegen de verleidingen. Als Hiëronymus zich dus terugtrekt als kluizenaar, wil hij de rest van zijn leven stilstaan bij het geheim van die eerste veertig dagen van Jezus’ openbaar leven. We zien hem bijna naakt geknield voor een kruisbeeld. Met de rechterhand klopt hij zich op de borst, symbool van het bekennen van eigen fouten en tekorten. Daarbij ziet hij op naar Jezus aan het kruis, wetend dat hij van daar vergeving en liefde zal ontvangen.
Achter hem op het boek zien we een doodshoofd. Een vast symbool op afbeeldingen van kluizenaars en kluizenaressen. Vandaag ook voor ons heel toepasselijk. Want bij het ontvangen van het askruisje kunnen we te horen hebben gekregen: ‘Gedenk dat je stof bent, en tot stof zult wederkeren.’
Matteus 6, 1-6. 16-18
Oproep tot bekering
Maar ook nu nog - Godspraak van de Heer: 'Keer u om naar Mij met heel uw hart, vastend, wenend en rouwend.’ Scheur uw hart en niet uw kleren, keer u om tot de Heer uw God, want genadig is Hij en genadig, barmhartig, toegevend en vol liefde, en Hij heeft spijt over het onheil. Wie weet, zal Hij omkeren en krijgt Hij spijt, en laat dan zegen achter zich, een huldigingsoffer en een plengoffer voor de Heer, uw God! Blaas de bazuin op Sion, kondig een heilige vastentijd af, roep een plechtige bijeenkomst bijeen. Verzamelt het volk, beleg een heilige bijeenkomst, brengt de oudsten samen en verzamelt ook de kinderen en de zuigelingen; laat de bruidegom zijn kamer verlaten en de bruid haar bruidsvertrek. Laat tussen de voorhal en het altaar de priesters, die de dienst van de Heer verrichten, wenen en zeggen: Spaar uw volk, Heer, laat niet met uw erfdeel spotten, laat de heidenen het niet overheersen. Waarom zouden we onder de volken zeggen: Waar blijft hun God? Toen is de Heer voor zijn land opgekomen en heeft Hij zijn volk gespaard.
De Vader ziet in het verborgene
Pas op dat jullie je gerechtigheid niet beoefenen voor de ogen van de mensen, om door hen gezien te worden. Anders wacht je geen loon bij jullie Vader in de hemel. Dus wanneer je barmhartig bent, loop er dan niet mee te koop, zoals de schijnheiligen dat doen in de synagogen en op straat, om door de mensen geprezen te worden. Ik verzeker jullie, zij hebben hun loon al ontvangen. Maar als je barmhartig bent, laat dan je linkerhand niet weten wat je rechterhand doet. Opdat je barmhartigheid in het verborgene gebeurt, en je Vader, die in het verborgene ziet, zal het je belonen. En wanneer je bidt, wees dan niet als de schijnheiligen, zij staan graag in de synagogen en op de straathoek te bidden, om op te vallen bij de mensen. Ik verzeker jullie, ze hebben hun loon al ontvangen. Maar als je bidt, ga dan je binnenkamer in, doe de deur dicht, en bid tot je Vader, die in het verborgene is; en je Vader, die in het verborgene ziet, zal het je belonen.
Wanneer je vast, zet dan geen somber gezicht als de schijnheiligen, want zij vertrekken hun gezicht om met hun vasten op te vallen bij de mensen. Ik verzeker jullie: zij hebben hun loon al ontvangen. Maar als jij vast, zalf dan je hoofd en was je gezicht, opdat het bij de mensen niet opvalt dat je vast, maar wel bij je Vader, die in het verborgene is; En je Vader, die in het verborgene ziet, zal je ervoor belonen.
Diakenwijding van Berend van de Berg
De Digidulfke uitgave oktober 2024 is uit
Veranderingen in het team van pastores
Eervolle penning voor Theamarie Geilleit en Jeanne van Hal
75 Jaar H. Antoniuskerk én 60 jaar Lidwinakoor