Kies uw kerk

Preek van de week

2021-02-14. Menswording

Preek 6de zondag van het jaar, B

        Eerste lezing: Leviticus 13, 1-2. 45-46
        Evangelie: Marcus 1, 40-45

De lezingen van vandaag komen wel heel dichtbij. Melaatsheid was een zeer besmettelijke en dodelijke ziekte ten tijden van Mozes tot ver na Jezus. Ook wij hebben in onze dagen te maken met een ziekte die zowel besmettelijk alsook dodelijk kan zijn: Corona. Ook vandaag de dag worden mensen afgezonderd, we noemen dat nu quarantaine. Waren ten tijden van Mozes en Jezus het alleen de zieken die werden afgezonderd, nu moeten ook gezonden zich afschermen. Al met al roept dit veel vragen op.

In talrijke Bijbelse verhalen worden de uitwendige gedaante en ziekte van de mens, vaak gebruikt om de diepste kern van ons menszijn uit te drukken. Namelijk dat God ons roept om zijn beeld en gelijkenis te zijn. De melaatse mens voert ons niet naar een boek over geneeskunde, maar naar het hart van onze roeping. Die roeping zegt, dat wij leerlingen van Messias Jezus zijn! Hoe zit dit?

In het evangelie wordt gesproken van een melaatse mens. Daarom nam de mensengemeenschap maatregelen om zich te beschermen. We hebben dat gehoord in de eerste lezing. De melaatsen werden uitgebannen naar verre plaatsen. Ze mochten niet met hun familie, vrienden en bekenden in aanraking komen. Zo wordt de melaatse mens een voorbeeld van het niet rein zijn. Zien wij gelijkenissen met de tegenwoordige tijd?

Als je niemand niet mag, of kunt ontmoeten, is er geen echte communicatie mogelijk. Je valt buiten het leven, buiten het bestaan. Daarom is Jezus tot in zijn diepste innerlijk ontroerd. Want in het Evangelie en heel de Schrift gaat het om veel meer dan lichamelijke melaatsheid. Ik zei dat al in het begin van deze overweging. Het gaat om ons binnenste, onze ziel, onze diepste roerselen. Het gaat om de bedoelingen van Leviticus: weest rein, mensen, leeft allen samen en verliest niemand uit het oog!

Marcus 1, 40-45

Marcus 1, 40-45

Rein betekent dan hier: die anderen niet discrimineert, noch om hun godsdienst, noch om hun politieke overtuiging, noch om hun huidskleur en cultuur. Rein is de mens, die spreekt naar buiten toe zoals hij van binnen werkelijk denkt. Wie in en door de liefde leeft, kan niet liegen. Rein is de mens, wanneer hij de ander niet bedreigt of verstoot. Rein is de mens die begrijpt dat heel ons bestaan, dag in dag uit, rein wordt als we in onze communicatie met anderen betrouwbaar zijn.

 Om te besluiten. Om de betekenis van het evangelieverhaal te verstaan moeten we ons herinneren waarom wij geloven dat God eens, lang geleden, op de berg Sinaï een verbond heeft gesloten met Israël. De opdracht van dit volk -en van de Kerk, dus van ons- bestaat hierin, dat het ten diepste gaat om de menswording van elk mens, niemand uitgesloten. Jezus laat ons vandaag de ontroering van God met de mens zien, die zich buigt en smeekt om ontferming. Laat dit voor ons allen een uitnodiging zijn: de verstoten en afgescheiden mens weer ‘mens’ te laten worden.

        Amen

Afbeelding: Jezus geneest de melaatse

Schilder: Jean-Marie-Melchior Doze (1827 - 1913)
          Techniek: olieverf op doek
          Datum: 1864

 

Leviticus 13, 1-2. 45-46

        Huidziekten
De Heer sprak tot Mozes en Aäron:’Heeft iemand een gezwel, uitslag of een vlek op zijn huid en gaat het lijken op een huidziekte, dan moet men hem bij de priester Aäron of bij een van zijn zonen brengen.
Iemand die aan huidziekte lijdt, moet in gescheurde kleren lopen en zijn haren los laten hangen. Hij moet zijn baard en snor bedekken en “Onrein, onrein!”? roepen. Zolang de ziekte duurt is hij onrein;. Hij moet apart wonen en buiten het kamp verblijven.

Evangelie: Marcus 1, 40-45

        Reiniging van een melaatse
In die tijd kwam een melaatse op Jezus af, die om hulp vroeg. Hij viel op zijn knieën en smeekte Hem: 'Als U wilt, kunt U me rein maken.' Diep ontroerd stak Hij zijn hand uit en raakte hem aan en sprak tot hem: 'Ik wil het, word rein.' Meteen verdween zijn melaatsheid en hij werd rein. Jezus stuurde hem weg en vermaande hem op strenge toon: 'Zorg dat u er met niemand over praat, maar ga u laten zien aan de priester en breng als offer voor uw reiniging wat Mozes voorgeschreven heeft, dat zal hun het bewijs leveren.' Maar eenmaal vertrokken, begon hij volop te verkondigen en dit verhaal rond te vertellen, zodat Jezus niet meer openlijk in een stad kon komen, maar buiten bleef op eenzame plaatsen. Toch kwamen de mensen van alle kanten naar Hem toe.

Archief preken