Preek 25ste zondag van het jaar, A
Eerste lezing: Jesaja 55, 6-9
Evangelie: Matteüs 20, 1-16a
Beste mede gelovigen, we hoorden in de eerste lezing de woorden van de profeet Jesaja die hij namens God spreekt. “uw gedachten zijn niet Mijn gedachten, en Mijn wegen zijn niet uw wegen”. En het mag heel duidelijk blijken uit de parabel die Jezus vandaag in het evangelie ons vertelt. Hoe krom is het niet in de ogen van velen dat de arbeiders die nog maar net gewerkt hebben, evenveel krijgen als degene die de hele dag gezwoegd en gesjouwd hebben.
Arbeiders worden geronseld voor de wijngaard. We horen over fulltimers, parttimers en arbeiders die maar een uurtje gaan werken. In zijn tijd zag Jezus wat toeristen nog steeds zien in landen als bijvoorbeeld Jordanië en Egypte. Elke morgen drommen mensen bijeen op het marktplein. Ze wachten op een vrachtwagen die hen komt oppikken voor een klus op het land of in de bouw en soms hebben ze geluk en valt er wat te verdienen, maar meestal is het wachten tevergeefs, elke dag opnieuw.
Jezus heeft het over de arbeiders van het eerste en die van het elfde uur. Het zijn enerzijds de farizeeërs en anderzijds de tollenaars en prostituees. Enerzijds de mensen die zich heel erg belangrijk vinden en die er toedoen, menen ze. En anderzijds de mensen die achter aanstaan, die niet meetellen.
Mattheus 20, 01-16a
De farizeeërs protesteren dat de zondaars van Jezus op de eerste rij mogen zitten. “Hebben wij ons voor niets uitgesloofd om de wet te onderhouden?” en dan antwoord Jezus: “Jullie krijgen toch wat afgesproken is, waarom zijn jullie dan kwaad?”. Wat blijkt, de landeigenaar, God dus, is geen boekhouder. Hij is een vader die ons allemaal even graag ziet. Wat telt is de bereidheid om in te gaan op Zijn uitnodiging. ‘Wilt ook gij komen werken in mijn wijngaard?’. Laat Jezus met deze parabel ons nadenken over onze eigen houding.
We zien dat er verschillen zijn tussen mensen en vaak maken we zelf die verschillen groter en hebben ons oordeel, ons vooroordeel, dikwijls al klaar. En verschillen kunnen tot spanningen lijden. Legt deze parabel de vinger op de wonden? Die wrok en boosheid van de arbeiders van het eerste uur die niet kunnen verdragen dat ieder evenveel krijgt? Kunnen we soms moeilijk de zon in het water zien schijnen bij een ander die het ons inziens niet heeft verdient?
Gunnen we sommige niet evenveel als onszelf en zeker niet meer, zo wil de Heer ons laten nadenken over hoe we zelf in ons eigen leven goedheid en vrede kunnen verspreiden. Een opdracht die ook aan ons wordt gegeven. Komt ook gij werken in de wijngaard, zegt de Heer tot ons. En op die uitnodiging willen we ingaan.
Amen
Door: Salomon Koninck (1609-1656)
Afmetingen (HxB): (48x57,5 cm)
Techniek: verf op basis van lijnolie op canvasdoek
Datum: 1647
Te bewonderen in: Het staatsmuseum De Hermitage, Sint Petersburg, Rusland
In de tijd van Salomon Koninck werden schilderijen in de regel geschilderd op canvasdoek opgespannen op houten spielatten of houten paneel. Schilderijen werden gemaakt in de regel met verf op basis van lijnolie. Een groot voordeel was dat die veel sterker hechtte dan het daarvoor voornamelijk gebruikte temperaverf, die gemaakt werd op basis van ei. De verf kreeg kleur door pigment. Een pigment is niets meer dan een stofje dat verf zijn kleur geeft. Pigmenten komen vaak uit ertsen en mineralen, zoals omber, oker, houtskool, kwikzilver, kraplak, of sienna. Het zijn piepkleine korreltjes. In de tijd van Salomon Koninck waren er aanzienlijk minder pigmenten beschikbaar dan vandaag. De kunstenaars moesten het doen met stoffen zoals cadmium, vermiljoen, chromaat en kwiksulfide. Maar ook op vreemde plekken werden pigmenten gewonnen, zelfs uit bijvoorbeeld urine. De kleurstof heeft niet alleen effect op de kleur, maar ook invloed op de droogtijd en transparantie. Door het gebruikte soort pigment en de omstandigheden waarin het kunstwerk hing kan een kunstwerk door de tijd ook sterk zijn verkleurd.
Het eeuwig verbond
Zoek de heer, nu Hij te vinden is, roep Hem aan: Hij is dichtbij. De goddeloze moet zijn weg verlaten, de boosdoener zijn gedachten, en terugkeren naar de Heer, die zich over hem ontfermen zal; naar onze God, want Hij vergeeft rijkelijk. Want uw gedachten zijn niet mijn gedachten, en mijn wegen zijn niet uw wegen - godsspraak van de heer. Want zoals de hemel hoger is dan de aarde, zo gaan ook mijn wegen uw wegen te boven, en mijn gedachten uw gedachten.
Arbeiders van het elfde uur
Want met het koninkrijk der hemelen gaat het als met een landeigenaar die ’s morgens heel vroeg eropuit ging om arbeiders te huren voor zijn wijngaard. Hij werd het met de arbeiders eens over een denarie per dag en stuurde hen naar zijn wijngaard. Toen hij rond het derde uur eropuit ging, zag hij nog andere mensen zonder werk op het marktplein staan. Hij zei tegen hen: “Ga ook naar mijn wijngaard, en ik zal betalen wat billijk is.”? En ze gingen. Rond het zesde en het negende uur ging hij weer en deed precies zo. Toen hij rond het elfde uur eropuit ging, zag hij nog andere mensen staan, en hij zei tegen hen: “Waarom staan jullie hier de hele dag zonder werk?”? Ze antwoordden hem: “Omdat niemand ons gehuurd heeft.”? Waarop hij tegen hen zei: “Ga ook naar mijn wijngaard.”? Toen het avond was geworden, zei de eigenaar van de wijngaard tegen zijn opzichter: “Roep de arbeiders en betaal hun het loon uit, de laatsten het eerst.”? De arbeiders van het elfde uur kregen ieder een denarie. De eersten verwachtten toen dat ze meer zouden krijgen. Maar ook zij kregen ieder een denarie. Ze namen hem aan, maar mopperden tegen de landeigenaar: “Die laatsten daar hebben één uur gewerkt, en u stelt hen gelijk met ons die de last van de dag en de brandende hitte gedragen hebben.”? Maar hij gaf een van hen ten antwoord: “Vriend, ik doe je geen onrecht. We waren het toch eens geworden voor een denarie? Pak je geld maar aan, en ga. Ik wil die laatste evenveel geven als jou. Of mag ik niet met het mijne doen wat ik wil? Of ben jij jaloers omdat ik goed ben?”? Zo zullen de laatsten de eersten zijn en de eersten de laatsten.’
Alpha-cursus september
De 2de Digidulfke uitgave september 2024 is uit
Veranderingen in het team van pastores
Eervolle penning voor Theamarie Geilleit en Jeanne van Hal
75 Jaar H. Antoniuskerk én 60 jaar Lidwinakoor