Preek 2de zondag van het jaar, A
Eerste lezing: Jesaja 49, 3. 5-6
Evangelie: Johannes 1, 29-34
Vertrouwen; het staat in onze samenleving onder druk. De tijd dat je de achterdeur open kon laten staan en je fiets niet op slot hoefde is lang voorbij. De beveiligingsindustrie is een groeisector. Steeds perfectere manieren om ramen en deuren op slot te houden. Aan alle kanten controle op je werk, in de thuiszorg, de artsenpraktijk, het onderwijs. Heel wat tijd gaat heen met administratie daarvan, stapels papieren. Weinig vertrouwen in de regering, in de banken, in onze Kerk. Als een virus sluipt aan alle kanten wantrouwen en geweld door onze samenleving.
Toch wringt dat. Want elk mens heeft een diep verlangen naar vertrouwen. Vertrouwen in elkaar in de eigen kleine kring en van daaruit naar de grotere kring van de samenleving. Vertrouwen ook in jezelf, in je eigen capaciteiten.
Het vertrouwen in zichzelf en in hun opdracht hebben de drie hoofdrolspelers van vandaag gemeen. Wie zijn het? De profeet Jesaja, Johannes de Doper en Jezus. Allen stapten naar voren in een tijd van grote onzekerheid, van wantrouwen en geweld.
Jesaja leefde in een tijd dat het Joodse volk naar een vreemd en ver land was gedeporteerd. Hun echte leiders waren ver weg of omgebracht. De tijd van Johannes de Doper en Jezus was niet veel beter. De Romeinse bezetting zorgde voor een angstcultuur en de wetten en financiële lasten van de hogepriesters drukten zwaar op de schouders van het gelovige volk.
Het is het oude en wel bekende verhaal. Mensen worden onderdrukt en proberen op alle mogelijkheden aan deze onderdrukking te ontkomen. Hoe doe je dat? Vandaag ontdekken we in de drie hoofdpersonen twee sporen.
Spoor één: er zijn mensen die zich laten roepen om het verschil te maken en ze komen naar voren.
Spoor twee: men sticht een parallelle gemeenschap waarin wel de eigen idealen worden nageleefd. De doop van bekering van Johannes de Doper en de doop als kind van God van Jezus, zijn hier voorbeelden van. Door deze twee sporen sticht de mens als het ware een tegenover. Een tegenover van een maatschappij en een gezag die niet wenselijk zijn.
Om over na te denken. Als gedoopte zitten we hier bij elkaar. Samen zijn we onderdeel van een samenleving waarin wantrouwen en geweld hand in hand gaan en alleen maar meer worden. Ook wij als gemeenschap in deze maatschappij, als gedoopten, worden uitgenodigd een verschil te maken! Hoe we dat kunnen doen? Heel eenvoudig, ook al is het een klein begin. Doe wat je zegt en zeg wat je doet! Daarmee maken we het verschil!
Amen.
Door: Lorenzo en Jacopo Salimbeni (ca. 1374 - ca 1427)
Afmetingen: ca. 200 x 350 cm
Techniek: schildering op muur
Datum: 1416
Te bewonderen in: In het Oratorium van Johannes de Doper in Urbino, Italië
De vele muurschilderingen in deze kapel, waar deze er een van is, is een onderdeel van een klooster waar zieke pelgrims werden opgevangen en verzorgd. De kapel, met fresco's van de Salimbeni broeders geschilderd in 1416 is zeer de moeite waard. Een groot deel van de fresco's is goed bewaard gebleven en zijn scènes uit het leven van Johannes de Doper, vermengd met scènes en details van het dagelijks leven van hun tijd.
Deze muurschildering toont de doop van Jezus’ in de Jordaan door Johannes de Doper. Jezus staat tot aan zijn knieën in het water, de handen eerbiedig gevouwen in gebed, met de duif boven zijn hoofd zoals de evangelist Johannes ons dat vertelt: ‘… de Geest daalde neer als een duif uit de hemel en bleef op Hem rusten’.
De dienaar van de Heer
Hij sprak tot mij: ‘U bent mijn dienstknecht, Israël, oor u toon Ik mijn heerlijkheid.’
Maar nu sprak de heer, die mij vormde tot zijn dienstknecht, nog voor mijn geboorte, om Jakob naar Hem te laten terugkeren, want Hij wilde Israël verzameld zien. Hij sprak: ‘Het is voor u te gering om mijn dienstknecht te zijn, om Jakobs stammen op te richten en om Israëls overlevenden terug te brengen; Ik stel u aan om een licht voor de volken te zijn: mijn heil moet reiken tot in de uithoeken van de aarde.’
De getuigenis van Johannes
De volgende dag zag Johannes Jezus, terwijl die naar hem toe kwam. ‘Daar is het lam van God,’ zei hij, ‘degene die de zonde van de wereld wegneemt. Hij is het van wie ik zei: “Na mij komt iemand die mijn meerdere is, want vóór mij was Hij er al.”? Ikzelf wist niet wie het zou zijn, maar omdat Hij aan Israël moest worden geopenbaard, daarom ben ik komen dopen in water.’ En Johannes getuigde: ‘Ik heb gezien hoe de Geest als een duif uit de hemel neerdaalde en op Hem bleef rusten. Ikzelf wist niet wie het zou zijn, maar Hij die mij gezonden had om te dopen in water, had mij gezegd: “Als je ziet dat de Geest op iemand neerdaalt en op Hem blijft rusten, dan weet je: Hij is degene die doopt in heilige Geest.”? Ik heb het gezien, en mijn getuigenis luidt: dit is de Zoon van God.’
Diakenwijding van Berend van de Berg
De Digidulfke uitgave november 2024 is uit
Veranderingen in het team van pastores
BUSREIS BEDEVAART KEVELAER 22 AUGUSTUS 2024
Eervolle penning voor Theamarie Geilleit en Jeanne van Hal