Kies uw kerk

Preek van de week

2015-06-07. Rust en bezinning in een jachtige wereld

Preek Sacramentsdag, B

Eerste lezing: Exodus 24, 3-8

Evangelie: Marcus 14, 12-16. 22-26

Elke week komen hier en op talloze andere plaatsen mensen samen om de gedachtenis te vieren van Christus de Heer. Aldus kun je heel kernachtig de bedoeling en de betekenis aangeven van ons aanwezig zijn hier nu. Het is een oud gebruik onder christenen, een traditie, die zijn wortels heeft tot in de jongste kerk.
Misschien mag je het ook een merkwaardig gebruik noemen, want je komt op de zaterdagavond of zondagmorgen niet bij elkaar om een of ander gevarieerd programma mee te maken, met goed gekozen woorden van de predikant of gezangen van het koor; nee, ons samenkomen is bedoeld als een moment van rust en bezinning in een jachtige wereld, een moment om voedsel te vinden voor ons geloof dat de Heer zelf aanwezig is in ons midden bij het lief en leed van alledag.
Vandaag op Sacramentsdag mogen we daar wel eens bij stil staan. Want bij alles wat we zo doen in de kerk moet je wel in de gaten houden wat de kern van de zaak is.

Vandaag moet het daarom niet gaan om een of andere theorie over de werkelijke tegenwoordigheid van Christus, om een theologische uitleg over hoe je dit moet verstaan. Nee, vandaag gaat het vooral om de vraag: "Wat betekent die wekelijkse eucharistieviering voor onszelf?" Wat betekent het voor ons doen en laten, voor ons leven van zondag tot zaterdag? Is het een bemoediging, voedsel voor onderweg? Brengt het inderdaad rust, bezinning, een moment van stilte? Geeft het ons zicht op de zin van ons bestaan?

Soms zie je hoe er in de kring van de aanwezige mensen iets groeit. Hoe verkilde harten warm worden. Soms gaat het om vergeving en verzoening, soms krijg je troost en kracht om het leven te aanvaarden zoals het komt; soms voel je jezelf gedragen door anderen en besef je dat er toch nog hoop is voor onze wereld.
Dit alles wat er zo - misschien onder de oppervlakte - aanwezig is maakt ons samenkomen zinvol. Want het getuigt van Gods aanwezigheid die dan tastbaar wordt.
Het zou wel eens kunnen zijn, dat de eucharistieviering voor ieder van ons zijn eigen betekenis heeft.

Het kan een stukje traditie zijn, iets wat je inpast in het ritme van het weekend omdat je anders geen tijd neemt voor jezelf. Het kan ook zijn dat je naar de kerk komt omdat je ergens door geraakt bent, of omdat je zorgen hebt; ik denk dan aan ziekten, soms ongeneeslijk of minstens ingrijpend; ik denk aan toekomstplannen die je hebt: examens van de kleinkinderen, werk. Het kan ook zijn dat je geraakt wordt door wat er in de samenleving gebeurt: het geweld in onze wereld, het milieu of de politiek. Dat kunnen allemaal dingen zijn, waar je hart vol van is en wat je hier neer wilt leggen in goed vertrouwen dat God ons hoort en met ons begaan is.

Eigenlijk zou het daarom goed zijn wanneer vandaag ieder ons zo zijn eigen verhaal zou kunnen vertellen. En dan zouden er geen theologische verhalen verteld worden, maar heel veel gewoon menselijke verhalen van lief en leed. En over het geloof dat God daarmee te maken heeft. Het zou dan waarschijnlijk gaan over onze onzekerheid en twijfel.

De groep die samenkomt van week tot week is niet groot. Onze kerken zijn op hele andere aantallen berekend. Dat is natuurlijk niet plezierig en vooral het gebrek aan jeugd is een pijnlijk gebeuren.

Toch denk ik dat we ons niet door somberheid moeten laten leiden. Ik denk dat de idealen die ons bezielen nog steeds door een grote groep mensen worden herkend, ook bij de jeugd. En ook al nemen ze niet allemaal deel aan onze wekelijkse vieringen, nogal wat mensen pikken af en toe een graantje mee. Dat mag voldoende zijn. En laat ons dan maar zaad en zout en zuurdeeg zijn.

Want dat is uiteindelijk de bedoeling van ons als geloofsgemeenschap en mij voedt het en bezielt het iedere keer opnieuw.

 

Amen

Het avondmaal (La Santa Cena)

Schilder: Juan de Juanes (ca. 1510, 1579)

Olieverf op een bord van 116 x 191 cm (rond 1562)

Te bewonderen in: Museo del Prado.Madrid

Dit werk was een opdracht voor het hoogaltaar van de kerk van San Esteban Valencia. Het is een van de verschillende versies van het Avondmaal van deze schilder.

De kelk welke is afgebeeld in het schilderij is geïdentificeerd als de kelk van de kathedraal van Valencia, momenteel bewaard in de kathedraal Diocesaanmuseum Valencia, beschouwd als de Heilige Graal.
De kruik verwijst o.a. naar de man die in de stad gevonden zou worden door de leerlingen. De schaal en samen met de kruik naar de voetwassing door Jezus als voorbereiding van het laatste avondmaal.

Marcus 14, 22-26

Marcus 14, 22-26

Exodus 24,3-8

Het verbond
Mozes kwam terug en stelde het volk in kennis van alle woorden en bepalingen van de Heer. Eenstemmig betuigde het volk: ‘Alle woorden die de Heer tot ons gesproken heeft, zullen wij onderhouden.’ Daarop stelde Mozes alle woorden van de Heer op schrift*. De volgende ochtend bouwde hij aan de voet van de berg een altaar en stelde twaalf wijstenen op, naar de twaalf stammen van Israël. Toen gaf hij jonge Israëlieten de opdracht om stieren op te dragen als brand- en slachtoffers voor de Heer. Mozes nam de helft van het bloed en deed dat in schalen, terwijl hij de andere helft uitgoot over het altaar. Toen nam hij het Verbondsboek en las dit voor aan het volk. En zij verzekerden: ‘Alles wat de Heer zegt, zullen wij doen en ter harte nemen.’ Vervolgens nam Mozes het bloed, sprenkelde dat over het volk en sprak: ‘Dit is het bloed van het verbond dat de Heer, op grond van al deze woorden, met u sluit.’

Marcus 14, 12-16. 22-26

Voorbereiding van het paasmaal
Op de eerste dag van het feest van de ongedesemde broden, wanneer men het paaslam slachtte, zeiden zijn leerlingen tegen Hem: ‘Waar wilt U dat wij voorbereidingen gaan treffen voor het paasmaal?’ Daarop stuurde Hij twee van zijn leerlingen eropuit met de opdracht: ‘Ga naar de stad. Daar zal jullie iemand tegemoet komen die een kruik water draagt. Volg hem, en zeg waar hij binnengaat tegen de heer des huizes: “De meester laat vragen: Waar is de kamer waar Ik met mijn leerlingen het paasmaal kan houden? ”? Hij zal jullie een ruime bovenzaal wijzen, die ingericht is en op orde gebracht. Maak het daar voor ons klaar.’ De leerlingen gingen weg en kwamen in de stad. Ze troffen het aan zoals Hij hun gezegd had, en ze maakten het paasmaal klaar.

Laatste avondmaal
Tijdens de maaltijd nam Hij een brood, sprak de zegenbede uit, brak het brood, gaf het hun en zei: ‘Neem het, dit is mijn lichaam.’ Ook nam Hij een beker, sprak het dankgebed uit en gaf hun die beker; ze dronken er allen uit. En Hij zei hun: ‘Dit is mijn bloed van het verbond, dat voor velen wordt vergoten. Ik verzeker jullie, Ik zal niet meer drinken van de vrucht van de wijnstok tot de dag waarop Ik de nieuwe oogst zal drinken in het koninkrijk van God.’ Na het zingen van de psalmen gingen ze de stad uit, naar de Olijfberg.

Archief preken